PASOWANIA NORMALNE

Pasowania normalne wg zasady stałego otworu
Nazwa pasowania Pole tolerancji otworu podstawowego
H5 H6 H7 H8 H9 H10 H11 H12
Luźne H5/g6 H6/f6 H7/c8 H8/c8 H9/d9 H10/d10 H11/a11 H12/b12
H5/h4 H6/g5 H7/d8 H8/d8 H9/e8 H10/h9 H11/b11 H12/h12
  H6/h5 H7/e8 H8/d9 H9/e9 H10/h10 H11/c11  
    H7/f7 H8/e8 H9/f8   H11/d11  
    H7/g6 H8/e9 H9/f9   H11/h11  
    H7/h6 H8/f8 H9/h8      
      H8/f9 H9/h9      
      H8/h7        
      H8/h8        
      H8/h9        
Mieszane H5/js4 H6/js5 H7/js6 H8/js7        
H5/k4 H6/k5 H7/k6 H8/k7        
H5/m4 H6/m5 H7/m6 H8/m7        
H5/n4 H6/n5 H7/n6 H8/n7        
Ciasne   H6/p5 H7/p6 H8/s7        
  H6/r5 H7/r6 H8/u8        
  H6/s5 H7/s6 H8/x8        
    H7/s7 H8/z8        
    H7/t6          
    H7/u7          
pasowania uprzywilejowane

Pasowania normalne wg zasady stałego wałka
Nazwa pasowania Pole tolerancji otworu podstawowego
h4 h5 h6 h7 h8 h9 h10 h11 h12
Luźne G5/h4 F7/h5 D8/h6 D8/h7 D8/h8 D9/h9 D10/h10 A11/h11 B12/h12
H5/h4 G6/h5 E8/h6 E8/h7 D9/h8 D10/h9 H10/h10 B11/h11 H12/h12
  H7/h5 F7/h6 F8/h7 E8/h8 E9/h9   C11/h11  
    F8/h6 H8/h7 E9/h8 F9/h9   D11/h11  
    G7/h6   F8/h8 H8/h9   H11/h11  
    H7/h6   F9/h8 H9/h9      
        H8/h8        
        H9/h8 H10/h9      
Mieszane Js5/h4 Js6/h5 Js7/h6 Js8/h7          
K5/h4 K6/h5 K7/h6 K8/h7          
M5/h4 M6/h5 M7/h6 M8/h7          
N5/h4 N6/h5 N7/h6 N8/h7          
Ciasne   P6/h5 P7/h6 U8/h7          
    R7/h6            
    S7/h6            
pasowania uprzywilejowane


Własności i dobór pasowań
Symbol pasowania Właściwości połączenia Przykłady zastosowań
U8/h7
H8/s7
S7/h6
H7/r6
R7/h6
Części są mocno połączone z dużym wciskiem, ich montaż wymaga dużych nacisków lub nagrzewania albo oziębiania części w celu uzyskania połączenia skurczowego. Połączenie jest trwałe nawet w przypadku dużych sił i nie wymaga dodatkowych zabezpieczeń. Łączenie z wałami kół zębatych, tarcz sprzęgieł, wieńców kół z tarczami, tulei z piastami itp.
H7/p6
P7/h6
Części są mocno połączone, ich montaż wymaga dużych nacisków, demontaż jest przewidziany tylko podczas głównych remontów. Stosowane jest dodatkowe zabezpieczenie przed przemieszczeniem części pod wpływem dużych siłl. Koła zębate napędowe na wałach ciężkich maszyn (wstrząsarki, łamacze kamieni), tuleje łożyskowe, kołki, pierścienie ustalające, wpusty itp.
H7/n6
N7/h6
Montaż części oraz ich rozdzielenie wymaga dużego nacisku. Ponieważ może wystąpić luz należy części zabezpieczyć przed przemieszczeniem. Tuleje łożyskowe w narzędziach, wieńce kół z kołami, dźwignie i korby na wałach, tuleje w korpusach maszyn, koła i sprzęgła na wałach.
H7/m6
M7/h6
Części są mocno osadzone. Łączenie i rozłączanie wykonywane jest poprzez mocne uderzenia ręcznym młotkiem. Części należy zabezpieczyć przed przemieszczeniem. Wewnętrzne pierścienie łożysk tocznych, koła pasowe, koła zębate, tuleje, dźwignie, osadzane na wałach, korby, sworznie tłokowe, sworznie łączące, kołki ustalające itp.
H7/k6 Części przywierają do siebie, montaż i demontaż nie wymaga dużej siły, za pomocą lekkiego ręcznego młlotka. Części należy zabezpieczyć przed przemieszczeniem. Wewnętrzne pierścienie łożysk tocznych, części sprzęgiełl, koła pasowe, koła zamachowe, dzwignie ręczne na wałach, kołki śruby, sworznie ustalające itp.
H7/j6
J7/h6
Montaż części wymaga lekkich uderzeń młotka, lub nawet można go wykonać ręką. Pasowanie przeznaczone dla części o częstym montażu i demontażu. Konieczne jest zabezpieczenie łączonych części przed przemieszczeniem. Zewnętrzne pierścienie łożysk tocznych osadzane w osłonach, koła zębate wymienne i koła pasowe na wałach, często wymieniane tuleje łożyskowe, panewki itp.
H7/h6 Części po nasmarowaniu można ręcznie przesuwać względem siebie. Pasowanie nadaje sie do tych połączeń, które powinny umożliwiać wolne przesuwanie części względem siebie. Zewnętrzne pierścienie łożysk tocznych, pierścienie uszczelniające, prowadzenia różnego rodzaju, łożyska ślizgowe z bardzo małym luzem, narzędzia na trzpieniach itp.
H8/h9
H9/h8
Części dają się łatwo łączyć i można je bez wysiłku przesuwać. Pierścienie ustalające, elementy konstrukcyjne, które wymagają przesuwania względem innych elementów, łożyska ślizgowe itp.
H11/h11 Części można łatwo złożyć. Pasowanie cechuje stosunkowo mały luz przy dość dużych tolerancjach wykonawczych. Części lutowane lub spawane, kołkowane lub zaciskane na wałkach, tuleje dystansowe.
H7/g6
G7/h6
Połączenie ruchowe bez znacznego luzu, części można swobodnie przesuwac i obracać względem siebie. Łożyska ślizgowe (np. korbowodow), elementy, które wykonują ruch względny ale bez nadmiernego luzu.
H7/f7 Połączenie ruchowe ze znacznym luzem, części mogą się poruszac ze średnimi prędkościami. Łożyska i prowadnice ślizgowe (np. popychacze zaworowe) itp.
H8/e8
E8/h9
Połączenia mają znaczny luz, części mogą się obracać z dużymi prędkościami. Tłoki w cylindrach, wały w długich łożyskach.
H11/d9
H11/d11
D11/h11
Połączenia wykazują duże luzy, części mają duże tolerancje wykonawcze. Połączenia nitów z otworami, części z niedostatecznym smarowaniem, koła pasowe luźno osadzone na wałach itp.
H11/c11 Połączenia z dużymi luzami, części mają duże tolerancje wykonawcze. Łożyska maszyn i mechanizmów rolniczych, sprzętu gospodarstwa domowego itp.


Oznaczanie tolerancji kształtu i polożenia powierzchni
Symbol Charakterystyka Rodzaj
Pozycja Polożenie
Współśrodkowość lub współosiowość Polożenie
Symetria Polożenie
Równoległość Orientacja
Prostopadłość Orientacja
Kątowość Orientacja
Cylindryczność Forma
Płaskość Forma
Kołowość lub okrągłość Forma
Prostoliniowość Forma
Profil powierzchni Profil
Profil linii Profil
Bicie poprzeczne (promieniowe) Profil
Bicie całkowite Profil


Oznaczanie chropowatości powierzchni przedmiotow na rysunkach
Symbol ogólny struktury powierzchni.
A - wskaźnik chropowatości Ra lub inny
B - sposób obróbki i inne informacje
C - znak kierunkowości struktury
Symbol podstawowy - jest stosowany bez żadnych opisów w zbiorczych oznaczeniach chropowatości.

H1=1,4h , gdzie: h - wysokość pisma na rys.
H2=(2,1÷2,2)H1
Znak otwarty oznacza, że obojętne jest czy uzyskanie żądanej chropowatości Ra=6,3 będzie związane ze zdjęciem warstwy materiału czy też nie.
Znak zamknięty oznacza, że uzyskanie żądanej chropowatości Ra=6,3 musi być związane ze zdjęciem warstwy materiału.
Znak z okręgiem oznacza, że uzyskanej chropowatości Ra=6,3 odbędzie się bez zdjęcia warstwy materiału.